O Izbie

Małopolska Izba Rzemiosła i Przedsiębiorczości jest społeczno-zawodową i gospodarczą organizacją zrzeszającą na zasadzie dobrowolności cechy i spółdzielnie rzemieślnicze, a pośrednio samych rzemieślników.

Podstawowe dziedziny działania.

1. reprezentowanie zrzeszonych podmiotów wobec administracji rządowej, samorządu terytorialnego i instytucji,
2. udzielanie rzemieślnikom pomocy prawnej, organizacyjnej oraz doradztwo podatkowe,
3. przeprowadzanie egzaminów kwalifikacyjnych, czeladniczych, mistrzowskich oraz wydawanie świadectw i dyplomów,
4. pomoc i nadzór nad działalnością cechów w zakresie szkolenia uczniów w zakładach rzemieślniczych oraz propagowanie nauki zawodu i współpraca w tym zakresie z organami administracji rządowej i samorządowej,
5. organizowanie szkoleń instruktażowych oraz kursów szkoleniowych,
6. przekazywanie ofert eksportowych i kooperacyjnych oraz informacji o międzynarodowych targach i imprezach wystawienniczych , a także organizowanie giełd, targów, wystaw, konkursów oraz kiermaszy/corocznie odbywa się kiermasz z okazji Święta Rzemiosła/,
7. prowadzenie działalności promocyjnej oraz pomoc w nawiązywaniu kontaktów z partnerami w kraju i zagranicą,
8. wyszukiwanie dla zrzeszonych członków programów pomocowych odpowiednich do ich potrzeb; zbieranie informacji o programach pomocowych i preferencyjnych kredytach.
9. organizacja spotkań z przedstawicielami władz krajowych i lokalnych – w celu rozwiązywania żywotnych problemów i omawiania tematów aktualnie zajmujących środowisko rzemieślnicze organizowane są na bieżąco spotkania rzemieślników z kompetentnymi w danej sprawie osobami.

Terytorialny zasięg działania

Organizacje skupione w Izbie zrzeszają członków z Krakowa, Myślenic, Krzeszowic, Proszowic, Wieliczki, Chrzanowa, Wolbromia, Miechowa, Kalwarii Zebrzydowskiej, Olkusza.

Bazy danych i wydawnictwa

W tworzeniu jest baza danych dotycząca rzemieślników zrzeszonych w naszych organizacjach (obecnie 25 cechów i 8 spółdzielni) – dane teleadresowe zakładów rzemieślniczych i główny profil działalności. Opracowany został folder i ulotki o Izbie oraz zrzeszonych w niej organizacjach.

Historia Rzemiosła

Rzemiosło na ziemi krakowskiej zawsze związane było z osadnictwem. Tam gdzie pojawiła się grupa ludzi, aby osiąść na stałe zawsze znajdowali się produkujący najniezbędniejsze narzędzia rzemieślnicy. Kraków, stolica państwa Wiślan, już w IX wieku gród, jako ośrodek władzy był znaczącym „producentem” towarów i usług. W latach późniejszych, nie kto inny ale krakowscy złotnicy wykonali koronę dla Bolesława Chrobrego.

Nadanie nowego prawa lokacyjnego dla Krakowa, przez Bolesława Wstydliwego w roku 1257 było momentem przełomowym dla historii rzemiosła i miasta, ponieważ miasto otrzymało własne organy administracyjne i skarbowe, sądownictwo oraz władzę ustawodawczą. Nadanie miastu prawa lokacyjnego na prawie niemieckim przyciągało do Krakowa kupców i rzemieślników z całej Europy.

W połowie XIV wieku powstały pierwsze cechy rękodzielnicze, które posiadały swoje przepisy zawarte w statutach zatwierdzonych przez króla, przez co statuty te nabierały większej powagi dla danego cechu. Z biegiem czasu ilość cechów zwiększała się. Wyłaniały się bowiem nowe rzemiosła, przekształcały stare, inne jako zbyteczne zanikały. Obecnie trudno jest więc ustalić stałą liczbę cechów. W każdym razie w XV wieku w przybliżeniu było ich 25, później ta liczba wzrosła do 60. Członkami tych cechów byli mistrzowie, czeladnicy, towarzysze i uczniowie. Cechy były silne liczebnie. Rzemieślnicy byli zatem znaczącą siła ekonomiczną i polityczną. Rozwój i rozkwit miasta był zatem zasługą rzemieślników i kupców, których przedstawiciele piastowali wysokie funkcje we władzach miejskich.

Koniec pierwszej połowy XIX wieku był okresem szeregu poważnych zmian w strukturze rzemiosła. Cechy straciły swe dawne znaczenie, stając się stowarzyszeniami ściśle zawodowymi. Mimo wszystko, rzemiosło rozwijało się nadal, szczególnie jeżeli chodzi o firmy budowlane, co związane było z fortyfikowaniem Krakowa przez Austriaków.

Pomimo wspomnianych wcześniej rygorów konsolidacja społeczeństwa i normalna chęć przeżycia były siłą napędową dla rozwoju krakowskiego rzemiosła. W rezultacie przezwyciężenia przez rzemiosło najcięższego kryzysu w swojej historii, odtworzono w Krakowie w 1907 roku Izbę Stowarzyszeń Rękodzielniczych, a w 1910 roku Krajowy Związek Izb i Stowarzyszeń Rękodzielniczych i Przemysłowych stanowiący reprezentację interesu całego rzemiosła małopolskiego. W tym też okresie funkcjonowała w Krakowie Szkoła Przemysłowa, obowiązywała ustawa o ubezpieczeniu czeladników i uczniów na wypadek choroby, rodziły się pierwsze organizacje rzemieślnicze o charakterze samopomocowym i wychowawczym. Powstały instytucje służące rozwojowi rzemiosła, takie jak Muzeum Techniczno- Przemysłowe, Bursa im. Ks. Kuznowicza oraz Związek Młodzieży Rękodzielniczej i Przemysłowej.

Wraz z odzyskaniem niepodległości, rzemiosło ziemi krakowskiej wkroczyło na nowy etap rozwoju. Po 123 latach niewoli rzemiosło polskie podjęło zdecydowany wysiłek zmierzający do rozwoju polskiej gospodarki. Pierwsze lata działalności rzemiosła zrodziły przekonanie o potrzebie powołania nowej jakościowo organizacji rzemiosła, będącej w stanie zabezpieczyć interesy rzemiosła w warunkach wolnej konkurencji i uprzywilejowanej sytuacji wielkich przedsiębiorstw kapitalistycznych opanowanych w większości przez obcy kapitał. Powstała formalnie w 1928 roku w oparciu o nowe prawo przemysłowe Izba Rzemieślnicza rozwinęła swoją działalność opierając się na tradycjach organizacji rzemieślniczych poprzedzających jej powołanie. Tradycje te tworzył wspomniany Krajowy Związek Stowarzyszeń Rękodzielniczych i Przemysłowych w Krakowie, jak i inne liczne organizacje rzemiosła. W konsekwencji, uzasadnione jest twierdzenie, że właśnie w oparciu o tradycje organizacyjne rzemiosła ziemi krakowskiej i jego doświadczenia powołano w niepodległej Polsce Izby Rzemieślnicze na wzór pierwszej – która powstała w Krakowie. W pierwszej okresie działalności Izba Rzemieślnicza w Krakowie przyczyniła się do rozwiązania wielu problemów. Utworzono więc komisje egzaminacyjne czeladnicze i mistrzowskie, wypracowano system opłat dla nowo otwieranych zakładów, zorganizowano efektywny system szkolenia zawodowego na bazie bursy, rozwijano spółdzielczość rzemieślniczą o charakterze oszczędnościowo – pożyczkowym, handlowym osiągając w 1939 roku stan 23 tysięcy zakładów z zatrudnieniem powyżej 35 tysięcy osób.

Mimo pozorów prosperity międzywojenna rzeczywistość była dla rzemiosła bezwzględna. Światowy kryzys gospodarczy doprowadził rzemiosło do bardzo trudnej sytuacji ekonomicznej. Hitlerowska agresja na Polskę, a następnie okupacja przerwały działalność organizacji rzemieślniczych, przynosząc rzemiosłu niepowetowane straty.

W 1945 roku Izba Rzemieślnicza rozpoczęła działalność, przy stanie zakładów o połowę mniejszym w porównaniu z okresem przedwojennym. Pomimo tego Izba Rzemieślnicza wraz z odradzającymi się cechami zdołała rozwinąć działalność służącą wyniszczonemu wojną i okupacją narodowi. W krótkim okresie ilość zakładów wzrosła z 9.800 w 1945 roku do 15.825 w roku 1948. Jednakże na przełomie lat 40-tych i 50-tych wywodząca się z fałszywych przesłanek ideologicznych i ekonomicznych polityka względem rzemiosła, spowodowała znaczne straty. Dopiero rok 1956 wraz z doniosłymi dla kraju wydarzeniami politycznymi zapoczątkował okres aktywnej działalności społeczno- gospodarczej organizacji rzemiosła, w której istotną rolę odegrała Izba Rzemieślnicza w Krakowie, czego wyrazem było m.in. powierzenie funkcji Prezesa Rady Związku Izb Rzemieślniczych, Prezesowi Izby Krakowskiej, posłowi Józefowi Raźnemu. W miarę upływu kolejnych kadencji Izby Rzemieślniczej krzepła działalność rzemiosła, przynosząc znaczne efekty gospodarcze wyrażające się we wzroście zakładów rzemieślniczych, wzroście produkcji i usług.

Lata 70-te, to okres wypracowania nowych kierunków rozwoju rzemiosła jako jednego z gestorów drobnej wytwórczości, która stopniowo zyskiwała właściwe miejsce w gospodarce narodowej. Rezultatem tej polityki było uchwalenie przez Sejm w 1972 roku nowej ustawy ” O wykonywaniu i organizacji rzemiosła”. W jej następstwie rzemiosło uzyskało nieco lepsze możliwości działania i rozwoju.

W styczniu 1989 roku weszła w życie ustawa o działalności gospodarczej, która znosząc wymóg obligatoryjnej przynależności do organizacji cechowej usankcjonowała również brak odpowiedniego wymogu kwalifikacyjnego do prowadzenia określonej działalności gospodarczej. Ustawa ta przyczyniła się do pogorszenia warunków działania organizacji rzemieślniczych i samego rzemiosła.

W 2001 roku Izba Rzemieślnicza w Krakowie zmieniła nazwę na Małopolska Izba Rzemiosła i Przedsiębiorczości. Jest ona reprezentantem rzemiosła z województwa małopolskiego. Zrzesza 33 jednostki samorządowe, w tym 25 cechów i 8 spółdzielni rzemieślniczych, w których zgrupowane są zakłady produkujące towary i świadczące usługi niemal we wszystkich branżach. Szczególny renesans przeżywają m.in. branża spożywcza, fryzjerska, optyczna , motoryzacyjna oraz budowlana.